Sistem Dan Corak Kehakiman Di Malaysia
Makhmah di Malaysia pada hari ini adalah berdasarkan sistem persekutuan memandangkan pembentukan mahkamah-mahkamah seperti mahkamah agung, mahkamah tinggi, mahkamah sesyen dan makhamah rayuan di bawah tanggungjawab kerajaan persekutuan dan bukannya kerajaan negeri.
1. Mahkamah Agung
- Merupakan mahkamah yang tertinggi di Malaysia
- Dikenali juga sebagai Mahkamah Persekutuan
- Mempunyai kuasa untuk menyelesaikan pertikaian antara kerajaan Negeri dengan kerajaan Persekutuan.
- Berkuasa menentukan pengesahan bagi undang-undang yang dibuat oleh Parlimen dan Dewan Undangan Negeri
- Merupakan mahkamah tertinggi mendengar kes-kes rayuan dari Mahkamah rayuan dan Mahkamah Tertinggi
- Kes-kes rayiuan meliputi kes sivil dan kes jenayah
- Kes sivil yang nilai tuntutannya kurang daripada RM 250000 tidak boleh membuat rayuan di mahkamah ini.
2. Mahkamah Tinggi
- Mempunyai kuasa membicaraakan apa sahaja kesalahan yang dilakukan oleh warganegara Malaysia dan warganegara asing yang berada di Malaysia
- Membicarakan kes-kes sivil dam jenayah
- Kes sivil melibatkan hal-hal penjagaan kanak-kanak dan orang tidak siuman, wasiat, perkahwinan serta perceraian bagi bukan Muslim dan kemuflisan
- Mempunyai kuasa mendengar kes rayuan sivil dari Mahkamah Rendah yang nilainya melebihi RM 25000.
- Bagi kes jenayah, berkuasa mendengar kes rayuan jenayah dari Mahkamah Rendah ya ng nilai dendanya melebihi RM25.
- Memberikan nasihat kepada Mahkamah Rendah mengenai tatacara dan prosiding di mahkamah serta soal-soal mengenai perlembagaan.
3. Mahkamah Sesyen
- Merupakan mahkamah tertinggi dalam komponen Mahkamah Rendah.
- Membicarakan kes jenayah dan sivil. Kes sivil melibatlkan nilai yang tidak melebihi RM250000.
- Kes jenayah- membicarakan apa juga jenis kesalahan jenayah, kecuali menjatuhkan hukuman mati.
- menjalankan siasatan awal sebelum seseorang itu dibicarakan di Mahkamah Tinggi. Jika ia telah mempunyai bukti yang cukup terhadap tertuduh, ia akan dibicarakan di Mahkamah Tinggi.
4. Mahkamah Rayuan
- Membincangkan kes rayuan bagi kes jenayah sahaja.
- Jika dibenarkan oleh Mahkamah Rayuan, kes sivil boleh dibicarakan jika nilainya tidak kurang daripada RM 250000.
- Kes-kes jenayah yang dirujuk disini juga meliputi kes yang telah dikenaklan oleh Mahkamah Tinggi.
5. Mahkamah Majestret Kelas I
- Membincangkan kes-kes jenayah dan sivil
- Kes jenayah melibatkan hukuman penjara dan hukuman denda
- Hukuman Maksimum yang boleh dijatuhkan oleh mahkamah ini ialah 5 tahun penjara dan denda RM 10000, sebatan 12 kali atau ketiga-tiganya sekali. Walau bagaimanapun hukuman yang lebih tinggi akan dikenakan sekiranya membicarakan kes-kes dibawah Akta Dadah Berbahaya 1952, Akta Kastam 1957 dan Akta Keseksaan 1953.
- Kes jenayah, iaitu hukuman maksimum yang boleh dijatuhkan oleh mahkamah ini ialah tidak melebihi 12 bulan penjara dan denda RM 1000 atau kedua duanya sekali
- Kes sivil iaitu nilai kes tuntutan tidak melebihi RM 3000
6. Mahkamah Tentera
- Mengendalikan kes yang berkaitan dengan tingkah laku anggota tentera
- Tidak membicarakan kes sivil dan jenayah
- Antara kesalahan yang dibicarakan di mahkamah ini ialah tidak patuh pada arahan yang diberikan oleh pihak berkuasa, tidak menjalankan tugas, mengabaikan tugas tanpa mendapatkan kebenaran dan sebagainya.
- Boleh menjatuhkan sebarang hukuman, kecuali hukuman mati yang memerlukan pengesahan Yang di-Pertuan Agong
- Pesalah dari mahakamah tentera boleh membuat rayuan kepada Mahkamah Tinggi Besar
7. Mahkamah Syariah
- Untuk mengadili umat islam
- Membicarakan kes-kes sivil dan jenayah
- Kes sivil, iaitu nafkah dan tanggungan perkahwinan, perceraian, wasiat, wakaf, pembahagian harta dan sebagainya
- Kes jenayah, iaitu berjudi, berzina, tidak berpuasa, ajaran sesat, berkhalawat, penderaan terhadap isteri dan anak, minum minuman keras dan tidak menunaikan zakat serta fitrah
- Kesalahan yang besar akan dibicarakan di Mahkamah Rendah Syariah
- Mahkamah Syariah Rayuan berperanan mendengar rayuan dari Mahkamah Tinggi Syariah.
8. Mahkamah Juvana
- Membincangkan kes-kes jenayah bagi mereka yang berumur antara 10 hingga 18 tahun
- Seseorang kanak-kanak yang didapati bersalah akan dihantar ke sekolah pemulihan akhlak sehingga mencapai umur 21 tahun.
- Perbicaraan dijalankan secara tertutup.
9. Mahkamah Khas Raja-raja
- Membicarakan kesalahan Yang di-Pertuan Agong dan sultan dalam kes sivil dan kes jenayah yang dilakukan Persekutuan
- Tindakan akan kenakan terhadap YDPA atau sultan setelah mendapat keizinan Peguam Negara.
10. Mahkamah Tuntutan Kecil
- Membicarakan kes tuntutan sivil yang tidak melebihi RM 3000
11. Mahkamah Penghulu
- Merupakan mahkamah yang paling randah dalam komponen Mahkamah Rendah
- Membicarakan kes-kes sivil dan jenayah
- Dikendalikan oleh penghulu sesuatu mukim
- Kes sivil, iaitu melibatkan tuntutan nilai tidak lebih daripada RM 50
- Kes jenayah, iaitu melibatkan denda sebanyak RM 25 sahaja
- Rayuan terhadap Mahkamah Penghulu boleh dibuat di Mahkamah Majistret.
12. Mahkamah Adat
- Membicarakan kes-kes pelanggaran adat oleh suku-suku kaum di Sabah dan Sarawak
- Contoh kes seperti pelanggaran adat suku kaum, adat perkahwinan, undang-undang adat, adat-adat keagamaan dan sebagainya.
13. Mahkamah Buruh.
- Mahkamah buruh menyediakan sistem pengadilan pemburuhan yang adil, mudah, cepat bagi menyelesaikan tuntutan pekerja mengenai gaji dan lain-lain faedah kewangan yang layak dituntut terhadap mereka.
Disediakan Oleh : Nurul Hidayah Binti Abd Razak
